Retinoidy, czyli witamina A i jej pochodne (m.in. retinol) należą do najpopularniejszych składników stosowanych w kosmetologii, których skuteczność i bezpieczeństwo została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych. Choć napisano o nich już wiele, nie każdy z nas wie jakie są ich właściwości i które kosmetyki zawierające retinoidy wybierać.
Przede wszystkim chciałabym podkreślić, że zarówno w medycynie, jak i kosmetologii niewiele jest substancji leczniczych i jednocześnie przeciwstarzeniowych o tak spektakularnym działaniu na skórę. Powszechnie mówi się, że kiedy coś jest dobre na wszystko to w rzeczywistości nie jest w ogóle skuteczne. Na szczęście zupełnie inaczej jest w przypadku retinoidów, których lista dobroczynnych właściwości na skórę jest naprawdę imponująca.
Retinol reguluje odnowę biologiczną naskórka
Retinol reguluje proces złuszczania i odnowy biologicznej naskórka. Zmniejszając przyleganie komórek w najbardziej powierzchniowej warstwie naskórka (korneocytów) przyspiesza wymianę starych komórek na nowe. W ten sposób reguluje procesy jego rogowacenia i złuszczenia, przyczyniając się tym samym do wygładzenia, uelastycznienia i rozświetlenia skóry.
Retinol działa przeciwstarzeniowo
Pod wpływem działania retinolu dochodzi do zwiększenia ilości oraz aktywności fibroblastów w skórze właściwej, dzięki czemu wzrasta ilość kolagenu i elastyny. W rezultacie po kilku miesiącach skóra staje się jędrniejsza i „gęściejsza”, bardziej elastyczna, znikają drobne zmarszczki, a głębokie i mimiczne spłycają się. Retinol przyczynia się także do powstawania nowych naczyń krwionośnych w skórze, decydujących o odżywianiu i dotlenianiu tkanki łącznej i naskórka, a tym samym o ładnym, świeżym kolorycie skóry.
Retinol zmniejsza przebarwienia
Retinol hamuje działanie p0obudzonych melanocytów (komórek produkujących barwnik skóry) i transport melaniny do komórek naskórka. W efekcie stopniowo znikają przebarwienia.
Retinol pielęgnuje tłustą cerę
Kosmetyki i zabiegi z retinolem wykorzystuje się również do pielęgnacji skóry tłustej, podatnej na zmiany trądzikowe. Retinol zmniejsza komedogenezę, czyli powstawanie zaskórników, poprzez hamowanie enzymów biorących udział w syntezie łoju oraz przez ograniczenie namnażania i różnicowania sebocytów (komórek produkujących łój). Dzięki temu zmniejsza przetłuszczanie, odblokowuje i zwęża pory oraz hamuje tendencję do tworzenia się zaskórników i wyprysków.
Jaką formę witaminy A należy wybrać?
W gabinetach najczęściej stosowaną formą witaminy A jest retinol. Jest to forma alkoholowa, która po aplikacji na skórę zamienia się w 91% w palmitynian retinolu, będący forma naturalną i fizjologiczną. Pozostałe 9% przechodzi retinal, a następnie w kwas retinowy. I właśnie ten kwas, kiedy podawany jest w zbyt dużej ilości , odpowiedzialny jest za reakcję retinoidalną, której pierwszą oznaką jest pieczenie, swędzenie, zaczerwienie i łuszczenie. Retinal i kwas retinowy to najlepsze formy retinoidów wykorzystywane w kosmetyce, niestety najdroższe. Zanim kupimy konkretny produkt dokładnie przeczytajmy jego skład. Prawdziwy retinol to forma witaminy A w czystej postaci i to właśnie on jest najbardziej efektywny i najlepiej wchłaniany przez skórę. Pod nazwą „witamina A” producenci kosmetyków potrafią ukryć wiele związków chemicznych, które wykazują aktywność biologiczną dla tej witaminy, jednak nie są retinolem. Nazywane są one popularnie retinoidami i to one często powodują podrażnienia skóry.
Z powodu niepożądanych działań retinoidów (silne właściwości drażniące) w kosmetykach najczęściej wykorzystuje się retinal (aldehyd retinolu, retinaldehyd), retinol lub estry: palmitynian, propionian i octan retinylu. Te ostatnie maja najsłabsze działanie.
Warto również wspomnieć o prowitaminie A, czyli ẞ-karotenie, który stosowany miejscowo nie ulega przemianom i w kosmetykach wykorzystywany jest jedynie ze względu na właściwości antyoksydacyjne. Decydując się zatem na zakup kosmetyku, w którego składzie znajduje się ẞ-karoten warto pamiętać, że będzie on w nim pełnił głównie funkcje konserwantu.
Jeśli masz skórę bardzo wrażliwą, powinnaś w kosmetykach szukać głównie retinoidów w postaci tłuszczowej, tj. retinoinian retinylu (retinyl retinoate), który jest znacznie mniej drażniący.
Królem marketingu pozostaje zdecydowanie retinol. Reguluje on procesy rogowacenia naskórka, poprawia koloryt ni strukturę skóry, wpływa na wzrost ilości kolagenu, redukuje czynność i rozmiary gruczołów łojowych.
Kiedy kuracja zaczyna przynosić efekty?
Nie każdy zdaje sobie sprawę, że aby zauważyć korzystne skutki terapii retinolem i jego pochodnymi potrzeba wielu tygodni. Kosmetyków z retinolem należy używać przez dłuższy czas, a po zakończeniu kuracji stosować leczenie podtrzymujące. Jeśli przerwiemy ten proces, korzystne skutki terapii przepadną w przeciągu pół roku, co potwierdzają badania naukowe. Dlatego im mniej przerw w stosowaniu retinolu, tym lepiej
